Esperanto

Esperanto estas la plej disvastigita internacia planlingvo. La nomo venas de la kaŝnomo "Doktoro Esperanto", sub kiu la hebrea kuracisto Ludoviko Lazaro Zamenhofo (1859-1917) en 1887 publikigis la bazon de la lingvo. Nomo de Esperanto estas origine La Internacia Lingvo sed post mallonge nomo estas Esperanto. Li travivis sian junecon en la multilingva urbo Bjelostoko, tiam apartenanta al la Rusa Imperio, hodiaŭ al Polujo, kie li ofte povis pririgardi kverelojn inter la unuopaj tie loĝantaj etnoj, do rusoj, poloj, germanoj kaj hebreoj.

Li kredis ke malkonfido inter rusoj, poloj, germanoj kaj hebreoj en Bjelostoko estas pro aliacoj lingvoj. Pro tio li fari la internacia lingvo-Esperanto, utiligata kiel lingua franka kaj li solvis la malkonfido.

En sia fama "Unua Libro" de Esperanto Zamenhof prezentis la gramatikon per 16 reguloj. Tiu ĉi gramatiko eniris en la sistemdokumenton "Fundamenta Gramatiko", kiu, laŭ decido de la Unua Universala Esperanto Kongreso, garantiu la kontinuecon de la lingvoevoluo.

La vortoj devenas de diversaj lingvoj, sed precipe el la latina. La plejparto venis kaj venas el la ĉefaj eŭropaj lingvoj - precipe el la latina, la hispana, la franca, la germana kaj la angla. Etimaj ekzemploj: lerni, lernejo, lernanto, lernejestro. Aliaj ekzemploj: ejo, estro, ktp.

Ortografio estas iomete simile kun pola. Esperanto novajskribsignoj: Ĉĉ, Ĝĝ, Ĥĥ, Ĵĵ, Ŝŝ, Ŭŭ. Iafoje surogate laŭ la x-sistemo: cx, gx, hx ktp. Iafoje surogate laŭ la apostrofo-sistemo: c', g', h' ktp. Iafoje surogate laŭ la h-sistemo: ch, gh, hh, ktp.

Esperanto estas tre disvastigita lingvo artefarita, populara en Ĉinio kaj en Eŭropo. Estas literaturo en Esperanto-libroj, periodaĵoj kaj poezio. Kelkaj estas originale en Esperanto, kelkaj estas tradukaĵo fro iliaj lingvoj. En Esperanto estas krome kantoj, radioj, informistoj...

Laŭ Ethnologue, estas ĉirkaŭ 101,000 Esperanto-parolantoj, inkluzive de ĉirkaŭ 1,000 denaskaj.

Esperanto alfabeto kaj prononco

Esperanto alfabeto kaj prononco

Elŝutu alfabetan diagramon por Esperanto (Excel)

Ekzempla teksto en Esperanto

Ĉiuj homoj estas denaske liberaj kaj egalaj laŭ digno kaj rajtoj. Ili posedas racion kaj konsciencon, kaj devus konduti unu al alia en spirito de frateco.

Registrado de ĉi tiu teksto de Simon Ager

Angla tradukaĵo

All human beings are born free and equal in dignity and rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood.
(Article 1 of the Universal Declaration of Human Rights)

Esperanto translation of this page provided by Jan Jurčík

Ekzemplaj filmetoj en Esperanto

Rimarki: la homoj en ĉi tiu video estas denaskaj esperantistoj.

Information about Esperanto | Phrases | Numbers | Time | Family words | Tower of Babel | Articles | Learning materials

Ligiloj

Informoj pri Esperanto
http://www.esperanto.net
http://en.wikipedia.org/wiki/Esperanto
https://www.ethnologue.com/language/epo

UEA: Universala Esperanto-Asocio
http://www.uea.org

TEJO: Tutmonda Esperantista Junulara Organizo
http://www.tejo.org

Esperantic Studies Foundation
http://www.esperantic.org

Esperanto lecionoj
http://eo.lernu.net
http://pacujo.net/esperanto/course/
http://polymath.org/esperanto.php
https://www.duolingo.com/course/eo/en/Learn-Esperanto-Online
http://www.romaniczo.com/esperanto/index.html
http://bertilow.com/pmeg/

Esperanto frazoj
http://esperantophrases.tripod.com/
http://www.esperanto-chicago.org/phrases.htm

Esperanto vortaroj
http://www.la-vortaro.net
http://www.uni-leipzig.de/esperanto/voko/revo/
http://dictionaries.travlang.com/EnglishEsperanto
http://www.denisowski.org/Esperanto/ESPDIC/espdic_readme.htm
http://vortaro.net

Esperanto radio kaj televizio
http://www2.polskieradio.pl/eo/
http://esperanto.cri.cn
http://www.radiovaticana.va/esp/
http://www.osiek.org/aera/
http://radioarkivo.org
http://muzaiko.info
http://esperanto-tv.com/radio
http://www.youtube.com/user/EsperantoTv

Esperanto novaĵoj
http://osiek.org/lagazeto/
http://www.liberafolio.org
http://www.gazetejo.org/gazetoj
http://pilgrimantobrazilo.blogspot.co.uk/

Esperantomuseum (Vienna)
https://www.onb.ac.at/en/museums/esperanto-museum

Internaciaj helplingvoj

Blissymbolics, Esperanto, Folkspraak, Ido, Interglossa, Interlingua, Interlingue/Occidental, Interslavic, Lingua Franca Nova, Lojban, Novial, Romance Neolatino, Romániço, Slovio, Solresol, Uropi, Volapük

Languages written with the Latin alphabet

Page last modified: 26.06.22

[top]


Green Web Hosting - Kualo

Why not share this page:

 

The Fastest Way to Learn Japanese Guaranteed with JapanesePod101.com

If you like this site and find it useful, you can support it by making a donation via PayPal or Patreon, or by contributing in other ways. Omniglot is how I make my living.

 

Note: all links on this site to Amazon.com, Amazon.co.uk and Amazon.fr are affiliate links. This means I earn a commission if you click on any of them and buy something. So by clicking on these links you can help to support this site.

Get a 30-day Free Trial of Amazon Prime (UK)

If you're looking for home or car insurance in the UK, why not try Policy Expert?

[top]

iVisa.com